W dniu 10 stycznia 2022 r. na antenie Polskiego Radia Lublin można było posłuchać o realizacji projektu Szlakiem pomników pamięci narodowej w Gminie Poniatowa, w ramach którego w parku miejskim ustawione zostały tablice edukacyjne. O inicjatywie powstania projektu, założeniach i poszczególnych działaniach mówili Burmistrz Poniatowej Paweł Karczmarczyk, Kierownik Wydziału Promocji i Obsługi Inwestora Marzena Wójtowicz oraz regionalista i miłośnik historii pan Edward Stanek.
Reportaż radiowy zatytułowany Poniatowa: 15 miejsc pamięci na edukacyjnej ścieżce historycznej przygotowany przez Łukasza Grabczaka można usłyszeć na stronie Radia Lublin, klikając na logo PRL umieszczone poniżej.
W parku miejskim w Poniatowej pojawiły się tablice edukacyjne prezentujące 15 pomników pamięci narodowej na terenie naszej gminy. Zobaczyć na nich można miejsca o niezwykle ważnej, niematerialnej wartości, jaką jest przywoływanie odległych wydarzeń dla zachowania ich w pamięci potomnych – dzięki nim można odbyć skróconą podróż w czasie, odkrywając mogiły, cmentarze, pomniki i tablice pamiątkowe z czasów powstań narodowych oraz wojen światowych lub przygotować wycieczkę Szlakiem pomników pamięci narodowej w Gminie Poniatowa w oczekiwaniu… na bardziej sprzyjającą aurę.
Szlak rozpoczyna się w mieście Poniatowa […], miejscowości o bardzo malowniczym usytuowaniu wśród lasów, stawów, łąk i pól. Miasto prawa miejskie uzyskało dopiero w 1962 r., lecz posiada bogatą historię, nierozerwalnie związaną z nieopodal położoną wsią o tej samej nazwie oraz utworzeniem w okresie międzywojennym fabryki – jednego z obiektów Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP), wokół której wybudowano pierwsze budynki i infrastrukturę drogową. Latem 1939 r. otwarto linię produkcyjną, którą przerwała II wojna światowa. Teren fabryki stał się miejscem stacjonowania żołnierzy armii niemieckiej. Następnie w 1941 r. utworzono tu obóz dla jeńców rosyjskich, a rok później, po ich wymordowaniu, powstał obóz pracy dla Żydów. Ich też spotkał tragiczny los. Na rozkaz Himmlera 4 listopada 1943 r. w akcji „Erntefest” („Dożynki”) wszystkich zlikwidowano. Z tymi wydarzeniami związane są pomniki znajdujące się w mieście, warto wszak pamiętać o upamiętnieniu bohaterów powstania styczniowego, których pomnik stoi na cmentarzu komunalnym w Poniatowej. Jednak szlak tworzą także miejsca pamięci usytuowane w różnych miejscowościach na terenie gminy: cmentarz wojenny w lesie obok wsi Darowne, mogiły w Kraczewicach i Leśniczówce, pomnik w Niezabitowie i kapliczka oraz pomnik w Niezabitowie Kolonii, nagrobek w Obliźniaku czy kolejny cmentarz wojenny pod Łubinowem na obszarze Szczuczek Kolonii, upamiętniające również inne zdarzenia na polskiej drodze ku wolności, które wpisały się także w historię naszej Małej Ojczyzny.
W ramach projektu Szlakiem pomników pamięci narodowej w Gminie Poniatowa ukazała się właśnie publikacja, nosząca taki sam tytuł jak projekt, przygotowana pod redakcją pani Edyty Wojciechowskiej-Jadczak i wydana przez wydawnictwo E-Bit z Warszawy. Według autorów niniejsze „opracowanie odgrywa rolę przewodnika po obiektach objętych opieką Gminy Poniatowa i stanowi doskonałą inspirację do podróży po miejscach, gdzie na nagrobnych płytach, nierzadko zbiorowych mogił, zapisano tylko liczbę ofiar czy datę, a innym razem skrupulatnie upamiętniono imiona i nazwiska poległych”.
Fragmenty WPROWADZENIA:
„Niniejsza publikacja to przewodnik, dzięki któremu poznajemy 15 miejsc pamięci narodowej z terenu Gminy Poniatowa, o niezwykle ważnej, niematerialnej wartości, jaką jest przywoływanie odległych w czasie wydarzeń dla zachowania ich w pamięci potomnych. Są to mogiły, cmentarze, pomniki i tablice pamiątkowe z czasów powstań narodowych oraz wojen światowych. O jednych wiemy sporo, o innych prawie nic. Brak informacji o okolicznościach powstania niektórych miejsc pamięci nie umniejsza ich znaczenia, wręcz przeciwnie, stanowi wyzwanie dla następnych pokoleń do poszukiwania świadków, którzy pomogą uchronić je od zapomnienia. Każde z tych miejsc powstało, by uszanować pamięć drugiego człowieka. […]
Tworzeniu szlaku przyświecała idea zaciekawienia historią i zachęcenia do podróży śladem wydarzeń, które ukształtowały niepodległą Polskę. Odwiedzamy te miejsca z przesłaniem: »Nie zapomnij o tym, co tu się wydarzyło«, bo, jak mówił bł. ks. kard. Stefan Wyszyński »Gdy gaśnie pamięć ludzka, dalej mówią kamienie«. […]
W publikacji zrezygnowano ze szczegółowych opisów pomników na rzecz usystematyzowanego przedstawienia zasobu podstawowych informacji, dotyczących upamiętnienia osób czy wydarzeń.”.
W tym miejscu, w ramach nowego serwisu miejsca pamięci w Gminie Poniatowa, pojawiać się będą bieżące informacje dotyczące realizacji projektu Szlakiem pomników pamięci narodowej w Gminie Poniatowa.
A tymczasem składamy życzenia radosnych świąt Bożego Narodzenia i szczęśliwego Nowego Roku!
W czwartek 11 listopada 2021 r. w Poniatowej odbyły się uroczyste obchody 103. rocznicy odzyskania przez Polskę Niepodległości. To wyjątkowy i ważny dzień dla każdego Polaka.
Jednym z wielu wydarzeń, które miały miejsce tego dnia w naszym mieście był Piknik Patriotyczny na placu przy ul. Brzozowej. Podczas patriotycznego świętowania zostały przeprowadzone działania w ramach projektu pn. „Szlakiem pomników pamięci narodowej w Gminie Poniatowa” realizowanego przez Gminę Poniatowa, który otrzymał dofinansowanie ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.
Uroczystość prowadzona była przez pracownika Centrum Kultury, Promocji i Turystyki w Poniatowej – partnera projektu. W trakcie wydarzenia podkreślano partycypację finansową MKDNiS w jego organizacji oraz wystawiono plakaty informacyjne.
Po oficjalnym powitaniu zebranych osób oraz wygłoszeniu okolicznościowej przemowy przez Burmistrza Poniatowej Pawła Karczmarczyka oraz zaproszonych gości, na scenie wystąpiła z patriotycznym repertuarem Młodzieżowa Orkiestra Dęta z Poniatowej pod batutą Jarosława Mielko.
Po muzycznym występie, o walce o Niepodległość Polski oraz o historii obchodów Święta 11 Listopada opowiadał mjr Adam Popiołek – uczestnik i świadek wydarzeń II wojny światowej. Ta „żywa lekcja historii” została ciepło przyjęta przez zebranych i została wysłuchana z dużym zaciekawieniem.
Podobnie, jak prezentacja przedstawiająca szczegóły projektu. Małgorzata Kołosińska, pracownik Urzędu Miejskiego w Poniatowej, przedstawiła zdjęcia piętnastu miejsc pamięci z terenu naszej gminy wraz z ich usytuowaniem i historią powstania. Po zakończeniu prezentacji, w urzędowym namiocie odbył się konkurs historyczny dla dzieci i młodzieży nawiązujący do przedstawianych wcześniej treści. Dzieci losowały nazwę miejsca a następnie dopasowywały ją do zdjęcia pomnika. Pomimo że zadanie nie było łatwe, konkurs cieszył się dużym zainteresowaniem.
W międzyczasie, dla pozostałych uczestników wydarzenia, na scenie z piosenką patriotyczną wystąpili podopieczni Środowiskowego Ośrodka Wsparcia „Pinokio” w Poniatowej, włączając publiczność do wspólnego śpiewu. W trakcie Pikniku tradycyjnie już na „rozgrzewkę” na mieszkańców czekała wojskowa grochówka oraz gorąca herbata, a na zakończenie odbyło się wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych.
Pełna relacja z obchodów Święta Niepodległości w naszym mieście dostępna na na naszym facebooku.